Eczaneden Adresinize Teslimat Tüm Türkiye'de! #EczacımlaGüvendeyim

Mozart Etkisi

1993'te Rauscher ve ekibi, Mozart'ın sonatını dinledikten sonra deneklerin, gevşeme talimatlarını dinleme süresine göre uzamsal akıl yürütme yeteneklerinin arttığını iddia etti.

1993 Yılında Rauscher ve arkadaşları Mozart'ın sonatını (K448) iki kez 10 dakika dinledikten sonra, normal deneklerin, tansiyonu düşürmek veya sessizliği azaltmak için tasarlanmış gevşeme talimatlarını dinleme zamanlarına göre çok daha iyi uzamsal akıl yürütme becerileri gösterdiklerini şaşırtıcı bir şekilde iddia ettiler.

Ortalama uzamsal IQ puanları, müzik dinledikten sonra diğer iki koşula göre 8 ve 9 puan daha yüksekti. Arttırıcı etki 10-15 dakikayı geçmedi. Bazı araştırmacılar bulguları yeniden üretemediler ancak diğerleri Mozart'ın K448 sonatını dinlemenin, kâğıt kesme ve katlama gibi Stanford-Binet ölçeğinden türetilen çeşitli testlerle ölçüldüğü üzere uzamsal-zamansal performansta küçük bir artış sağladığını doğruladı. Ancak Rauscher, Mozart etkisinin uzamsal zamansal akıl yürütmeyle sınırlı olduğunu ve genel zekada herhangi bir gelişme olmadığını vurgulamış; bazı olumsuz sonuçların da uygunsuz test prosedürlerinden kaynaklanmış olabileceğini düşünmektedir.

Peki Mozart Etkisi Var Mı?

Orijinal olumlu bulguların genelliği, herhangi bir Mozart etkisinin bu özel müziğin neden olduğu 'zevk uyandırma' nedeniyle olduğu ve takdiri olmadan gerçekleşemeyeceği gerekçesiyle eleştirilmiştir. Bu yoruma, ayrı sıçan gruplarının, anne karnındayken, doğum sonrası 60 günlük bir sürenin, Mozart'ın piyano sonat K448'e, besteci Philip Glass'ın minimalist müziğine, beyaz gürültüye veya sessizliğe maruz bırakıldığı hayvan deneyleri ile karşı çıkılabilecek durumdadır. Bir labirentte bu problem çözme yetenekleri test edildiğinde Mozart grubu, labirent testini diğer üç gruba göre önemli ölçüde daha hızlı ve daha az hatayla) tamamlamıştır.

Mozart'ın müziğine maruz kalan yetişkinler üzerinde yapılan orijinal deneyler yalnızca kısa süreliydi. İlgili deneylerde altı ay boyunca klavye müziği dersleri verilen 3-4 yaşlarındaki okul öncesi çocuklardan oluşan gruplarda müziğin uzun vadeli etkileri incelendi ve bu süre zarfında perde aralıkları, parmak teknikleri, deşifre, müzikal notasyon ve hafızadan çalma gibi eğitimler verildi. Eğitim sonunda tüm çocuklar Beethoven ve Mozart'ın basit ezgilerini seslendirdiler. Bunu yaptıklarında, yaşlarına göre ayarlanan uzamsal-zamansal muhakeme testlerine tabi tutuldular ve performansları, 6 ay boyunca bilgisayar dersi verilen veya özel bir eğitim verilmeyen benzer yaştaki çocuklara göre %30'dan fazla daha iyiydi.

İyileştirme, uzamsal-zamansal muhakeme ile sınırlıydı; uzamsal tanıma üzerinde hiçbir etkisi yoktu. Etki, müzik derslerinin bitiminden sonra 24 saat boyunca değişmeden sürdü, ancak geliştirmenin kesin süresi daha fazla araştırılmadı. Etkilerin önceki raporlara göre daha uzun sürmesi, müziğe maruz kalma süresine ve genç beynin daha fazla plastisitesine bağlandı. Bu türden başka deneylerde, piyano eğitiminden sonra çocuklarda uzamsal-zamansal muhakemenin geliştirilmesinin, ileri matematikte önemli ölçüde daha yüksek puanlar alınmasıyla sonuçlandığı iddia edildi.

Mozart'ın müziğini 10 dakika dinledikten sonra uzamsal-zamansal akıl yürütme performansının arttığı, hepsi olmasa da birkaç araştırmacı tarafından rapor edildi. Olumlu sonuç alınan çalışmalarda bile iyileşme küçüktür ve yaklaşık 12 dakika sürer. Etki bireyler arasında değişir ve seçilen uzamsal görevlere bağlıdır; genel zeka etkilenmez. Daha etkileyici bir şekilde, bazı epilepsi hastalarında faydalı bir etkisi vardır. Sonuçlar Mozart'ın bestelerine özgü değildir, ancak gereken müzikal kriterler tam olarak tanımlanmamıştır.

Bu tür gözlemlerin pratik kullanımı, özellikle deneylerin çoğu Mozart'ın K448 piyano sonatının yalnızca kısa dinleme süreleriyle ilgili olduğundan, henüz belirsizdir. Etki tam olarak değerlendirilmeden önce, Mozart'a ve geniş bir yelpazedeki diğer bestecilere daha uzun süreli maruz kalmayı içeren daha fazla çalışma gereklidir.

Referans: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1281386/

Son Erişim Tarihi: 9.11.2022


Yazar: Cansu Bulut.

Eczaneden Loader

[[ item.content ]]

Geri bildiriminiz için teşekkürler!