Proton Tedavisi

Proton tedavisi, tümörler için gelişmiş ve son derece hassas bir radyasyon tedavisidir.

Bilmeniz Gerekenler

Proton tedavisi genellikle ağrısızdır ve genellikle daha sonra günlük aktivitelerinize dönmenizi engellemez.
Tipik bir tedavi süreci, birkaç hafta boyunca haftada beş gündür.
Proton ışını tedavisi yalnızca birkaç dakika sürer, ancak hazırlık ve konumlandırma daha uzun sürer.
Doktorunuz en doğru yönlendirmeyi yapacaktır. Unutmayın, her tedavi kişiye özeldir.

Proton Tedavisi Nedir?

Proton ışını tedavisi olarak da bilinen proton tedavisi, tümör hücrelerini bozmak ve yok etmek için tam olarak bir proton ışını ileten bir radyasyon tedavisidir. Geleneksel radyasyonla karşılaştırıldığında, protonlar, doktorların radyasyonu tümörün boyutuna ve şekline daha iyi hedeflemesine olanak tanıyan benzersiz özelliklere sahiptir. Proton ışını, tümör hücrelerini öldürür ve çevredeki sağlıklı dokudan daha fazlasını korur.

Proton Tedavisi Ne İçin Kullanılır?

Proton tedavisi çoğunlukla kanseri tedavi etmek için kullanılırken, çocuklarda ve yetişkinlerde kanserli olmayan (iyi huylu) tümörleri tedavi etmek için de kullanılabilir. Proton ışınları vücudun farklı bölgelerinde yer alan ve farklı hücre tiplerinden oluşan tümörleri tedavi etmek için kullanılabilir; bazı örnekler şunları içerir:

  • Kafatasının tabanındakiler de dahil olmak üzere beyin tümörleri
  • Omurilik tümörleri
  • Baş ve boyun kanseri
  • Meme kanseri
  • Akciğer kanseri ve timoma, mezotelyoma ve lenfoma gibi diğer göğüs kanserleri
  • Karaciğer kanseri ve karaciğerin metastatik tümörleri
  • Pankreas kanseri
  • Rektum kanseri
  • Prostat kanseri
  • Geri gelen ve tekrar radyasyona ihtiyaç duyan tümörler (yeniden ışınlama)
  • Rabdomyosarkom dahil sarkomlar
  • Oküler melanom gibi göz kanseri

Araştırmacılar, proton ışını tedavisinin farklı kanser türleri üzerindeki potansiyel faydalarını inceliyor.

Proton Işın Terapisi Nasıl Çalışır?

Proton ışın tedavisi, tümörün DNA'sını bozarak ve tümör hücrelerini yok ederek çalışır. Protonlar hidrojen atomlarından ayrılır ve bir senkrotron veya siklotron gibi bir parçacık hızlandırıcıda hızlandırılır. Özel bir cihaz - genellikle 360 derece dönebilen bir portal - proton akışını sadece 5 milimetre genişliğinde ince bir ışına odaklamak için büyük bir mıknatıs kullanır. Mıknatıs daha sonra ışını yönlendirir ve gantri hasta etrafında dönerken onu tümöre birçok açıdan yönlendirir. Proton ışını içindeki enerji, tümörün derinliğine bağlı olarak ayarlanabilir, böylece tümörün farklı bölgelerine farklı miktarlarda radyasyon iletilebilir.

Protonlardan gelen radyasyon, tümörün DNA'sına zarar vererek, tümörün kendisini tamir edememesine veya yeni hücreler üretmesine neden olur. Bu, bir tümörün büyümeyi durdurduğu ve küçülmeye başladığı anlamına gelir. Proton radyasyonunun etkileri, tümörün boyutuna, konumuna ve diğer faktörlere bağlı olarak değişir.

Proton Tedavisinin Faydaları Nelerdir?

Proton tedavisinin en önemli faydası, tümör hücrelerini daha kesin olarak hedefleyebilmesidir. Araştırmalar, proton tedavisinin tümöre daha yüksek dozda radyasyonla sonuçlandığını, ancak tümörün yakınındaki sağlıklı hücrelere önemli ölçüde daha az radyasyon verdiğini gösteriyor. Radyasyondan etkilenen daha az sağlıklı doku ile yan etkiler daha hafif olabilir ve radyasyona bağlı ikincil kanser geliştirme riski daha az olabilir.

Bu hassas hedefleme sayesinde proton tedavisi ek faydalar sunar:

  • Bir tümör bu işlevleri kontrol eden alanlara yakın olduğunda konuşma veya hafıza gibi önemli nörolojik işlevlerin korunması,
  • Göğüs veya omurga kanserlerini tedavi ederken kalp ve akciğerler gibi hayati organlara radyasyonu en aza indirmek,
  • Toksik kanser tedavilerinden sıklıkla kalıcı yan etkilere maruz kalan kanserli çocuklar için riskleri azaltmak,
  • Bir tümörün orijinal konumuna yakın bir yere gelmesi durumunda, daha önce radyasyon alan bölgelere daha fazla radyasyon verilmesini önlemeye yardımcı olmak.
Proton Işın Tedavisinin Dezavantajları Nelerdir?

Proton tedavisi herkes için doğru seçim değildir. Doktorunuzun proton tedavisini planlaması için birkaç haftaya ihtiyacı olacaktır. Daha erken tedaviye ihtiyacınız varsa, geleneksel radyasyon önerebilirler.

* Burada yer alan bilgiler bir hekime danışmanın yerine geçmez. Tedavi ve teşhis için lütfen doktorunuza danışınız.

Referans: https://www.hopkinsmedicine.org/health/treatment-tests-and-therapies/proton-therapy

Son Erişim Tarihi: 9.11.2022


Yazar: Cansu Bulut.

Eczaneden Loader

[[ item.content ]]

Geri bildiriminiz için teşekkürler!